مصرف داروها با توجه به نسخه
ابتدا نگاهی به تعریف نسخه بیاندازیم؛
نسخه عبارت است از یک دستور دارویی که به طور کتبی و یا شفاهی از طرف پزشک، دندانپزشک و یا سایر افرادی که مطابق قانون اجازه تجویز دارو را دارند صادر میگردد. صفت مشخصهای که نسخه دارویی بایستی دارا باشد این است که دارویی معین، در زمان مشخص جهت فرد بخصوصی تجویز شود. (هر آنچه باید در مورد داروها بدانیم)
اولین نکته ای که باید به هنگام دریافت داروها دقت کنید، بررسی برچسب داروهاست که مسئول داروخانه در مورد دستور مصرف دارو بر روی آن ها زده است. این برچسب می بایست خوانا باشد، در غیر این صورت از مسئول داروخانه بخواهید با حروف درشت برچسب را بنویسد. دقت کنید که حتماً تمامی دستورهای مندرج در برچسب دارو را متوجه شوید و آنها را به دقت رعایت فرمایید.
اگر سؤالی در مورد نسخه خود دارید از مسئول داروخانه، پرستار یا پزشكتان بپرسید. این افراد از كمك به شما خوشحال خواهند شد.
مسئول داروخانه شما می تواند موارد زیر را در اختیارتان بگذارد:
ظروفی كه به آسانی باز می شود. اگر ظروفی كه به خاطر كودكان درِ آنها به سختی باز می شود، برای شما مناسب نیستند از مسئول داروخانه ظروفی را درخواست كنید كه درِ آنها به آسانی باز می شوند. (هر آنچه باید در مورد داروها بدانیم)
اصول مصرف صحیح دارو
میزان مصرف باید مطابق نظر پزشک باشد. هیچ فردی نمیتواند تعداد دفعات و دوز مصرفی دارو را مطابق میل شخصی عوض کند. زیرا ممکن است استفاده بیش از اندازه از دارو باعث بروز عوارضی مانند مسمومیت، حالت تهوع یا گیجی شود.
زمان مصرف دارو: بعضی داروها برای جذب بهتر باید با معدهی خالی مصرف شوند درحالیکه بعضی دیگر از داروها ممکن است باعث ایجاد ناراحتی در معده شود و بهتر است با غذا مصرف شود. این مورد را پزشک هنگام ویزیت تذکر میدهد.
شکل مصرف دارو: قرصها از ترکیباتی هستند که با بلعیدن یا جویدن مصرف میشوند. بلعیدن قرص نباید به تنهایی باشد و حتما باید با آب باشد. این بخش در مورد استفاده از داروها مهمترین بخش است. چون استفادهی نادرست از قرص مشکلاتی را برای فرد ایجاد میکند. (هر آنچه باید در مورد داروها بدانیم)
همراه دارو چه نوشیدنی بخوریم؟
بهترین نوشیدنی برای خوردن قرص آب است. آب باعث میشود قرص به دیوارهی مری نچسبد و به راحتی از آن عبور کند.
ممکن است بپرسید مایعات دیگر هم میتواند از چسبیدن قرص به مری جلوگیری کند. پس میتوان قرصها را با آبمیوه، چای یا شیر می توان مصرف کرد؟ پاسخ ما به این سوال منفی است. چون آب علاوه بر روان کردن حرکت قرص باعث باز شدن راحت آن در معده و جذب مواد شیمیایی موجود در آن میشود درحالیکه مثلا شیر ممکن است باعث از بین بردن خاصیت آنتیبیوتیکها میشود یا مانع جذب آهن شود. (هر آنچه باید در مورد داروها بدانیم)
چرا خوردن قرص با چای ضرر دارد؟ نوشیدنیهای داغ مانند چای اثر قرص را از بین میبرند. همچنین کافئین موجود در چای و قهوه باعث میشود مخرب است.
چای سبز نیز حاوی ویتامین k است و باعث میشود داروهاای ماند وارفارین که رقیق کنندهی خون هستند اثربخشی خوبی نداشته باشند.
چرا باید برخی داروها را همراه غذا بخوریم؟
برخی از دارو ها عوارضی مانند: تحریک معده، سوهاضمه، زخم یا التهاب را به همراه دارند. مصرف این داروها به همراه غذا این اثرات ناخوشایند را کاهش می دهد. لازم نیست یک وعده غذایی کامل مصرف کنید زیرا میان وعده های سبک مانند بیسکوییت یا ساندویچ کافی است.
در مورد دارو های خوراکی دیابت نیز این امر صدق می کند تا از قند خون بسیار پایین (هیپوگلیسمی) پیشگیری شود . مکمل های آنزیمی برای پانکراتیت مزمن نیز باید همراه غذا مصرف شوند تا به بدن در پردازش وعده غذایی کمک کند.
معمولا آنتی اسید ها و دارو های ضدالتهابی غیر استروئیدی نیز توصیه می شود تا همراه وعده غذایی یا میان وعده مصرف شوند. دارو های ضدالتهابی غیراستروئیدی از تولید پروستاگلاندین ها و مواد شیمیایی که درد و التهاب را تقویت می کنند پیشگیری می کند اما همچنین از معده در برابر اسید روده محافظت خواهد کرد . گروهی از دارو های دیابت به نام “سولفیل اوره” نیز توصیه می شود همراه با وعده غذایی مصرف شوند تا خطر قند خون پایین کاهش یابد.
چرا باید برخی داروها را بعد از غذا بخوریم؟
مصرف این دارو ها بعد از غذا می تواند به کاهش عوارض جانبی شدید مرتبط با معده کمک کند. همچنین همانند ژل های ضد قارچ یا دارو های مایع ، برفک یا زخم دهان که احتمال بلع یا شستشو آن ها وجود دارد ،جذب خون نمی شوند. انتی بیوتیک ها و دارو های اچ.آی.وی در این گروه قرار دارند.
كارهایی كه نباید انجام دهید
به انتقال داروها به ظروف دیگر اقدام نكنید مگر با موافقت مسئول داروخانه یا پزشكتان.
مصرف داروهای خود را قطع نكنید یا بدون مشورت پزشك دوز آنها را تغییر ندهید حتی اگر احساس می كنید حالتان بهتر می شود.
در صورتی كه شما داروهای خود را صحیح مصرف كنید می توانید به سلامتی خود كمك كنید.
داروهای فرد دیگر را مصرف نكنید یا داروهای خود را به دیگران ندهید.
در تاریكی، دارو مصرف نكنید ؛ چراغ را روشن كنید تا اشتباهاً داروی دیگری مصرف نكرده باشید.
تا وقتی متوجه دستورالعمل مصرف بی ضرر دارو نشدید، آن را مصرف نكنید.
داروهایی را كه برچسب ندارند یا تاریخ مصرف آن منقضی شده یا ظاهر آنها تغییر یافته یا فاسد شده است نگهداری نكنید.
سیستمی را ایجاد كنید تا برچسبهای روی دارو را نگهداری نمایید (در صورت لزوم از افراد دیگری كمك بگیرید.)
مصرف داروهای متعدد
عده بسیاری بیش از یك بیماری یا چند نوع اختلال در بدن خود دارند كه این امر مستلزم مصرف داروهای متفاوت برای درمان آنهاست. داروهای مذكور ضمن آنكه فوایدی دارند، چنانچه به طور صحیح مصرف نشوند ممكن است ضررهای جدی به همراه داشته باشند. (هر آنچه باید در مورد داروها بدانیم)
برای پیشگیری از اثرات متقابل داروها ، تمامی داروهایی كه مصرف می كنید از جمله داروهای آزاد را به پزشك خود بگویید (فهرستی از داروهای مصرفی خود را برای مراجعه بعدی هم آماده كنید).
برای اجتناب از مصرف داروهای متعدد ، همیشه از نوع دارو و علت آن آگاه شوید. برای مصرف بی ضرر داروها از دستورات پزشك پیروی كنید و حتماً دقت فرمایید كه مصرف همزمان داروهای آزادی كه می خرید ، از جمله كرمِها و لوسیون ها همراه با سایر داروهای تجویزیتان ضرر نداشته باشد. (از داروساز داروخانه در این مورد سؤال كنید).
دیدگاهتان را بنویسید